ام اس
ام اس یا اسکلروز چندگانه (Multiple sclerosis) نوعی بیماری خودایمنی مرتبط با اعصاب است که به علت حمله سیستم ایمنی به پوشش سلول های عصبی در مغز و نخاع رخ می دهد.
در این بیماری غلاف میلین که سلول های عصبی مغز و نخاع را پوشانده و از آن ها محافظت می کند آسیب دیده و بر اسا شدت آسیب علائمی را ایجاد می کند.
تورم و تخریب غلاف میلین نورون‌ها مهم ترین مشخصه ام اس است که علائم بیماری را ایجاد می کند.
علت اصلی بروز ام اس تاکنون ناشناخته مانده است ولی برخی محققان عوامل ژنتیکی و عفونی را در بروز آن موثر می دانند.
علائم این بیماری در بیشتر بیماران بصورت دوره ای است، در دوره ای کوتاه علائم تشدید شده و پس از آن در دوره ای طولانی تر علائم تخفیف می یابد.
بروز اختلال در سیستم ایمنی که طی آن دستگاه ایمنی به سلول های عصبی حمله می کند علت اصلی بروز این بیماری می شود.
استرس ، بارداری ، بیماری های ویروسی و بیماری های دستگاه گوارش منجر به تشدید علائم این بیماری می شود.
اختلالات دستگاه عصبی خودگردان که سبب بروز مشکلات جسمی و حرکتی زیادی برای بیمار می شود از مهم ترین عوارضی هستند که بیماری ام اس به همراه دارد.
مبتلایان به ام اس اغلب دچار ضعف عضلانی و خستگی بیش از حد می شوند که این امر ممکن است مشکلاتی در زمینه کار و فعالیت این افراد ایجاد کند.
علائم ام اس
- بی حسی و ضعف عضلانی
- خواب رفتگی و سوزن سوزن شدن اندام ها
- اسپاسم عضلات
- ضعف و خستگی مزمن
- رفلکس های غیر ارادی
- اختلال در حرکت صحیح
- سختی در حفظ تعادل
- ناهماهنگی عضلات
- اختلال تکلم
- مشکلات بینایی مانند تاری دید و دوبینی
- درد مزمن بدن
- اختلال در دفع ادرار و مدفوع
- مشکلات روحی مانند افسردگی
- ضعف عمومی بدن
عوامل خطر
- عوامل ژنتیکی
- بیماری های ویروسی مانند سرخک و اوریون
- بیماری های عفونی
- استرس و تنش روحی
- عوامل تغذیه ای مانند کمبود ویتامین D
- برخورد با مواد سمی
درمان ام اس
پزشک متخصص بر اساس علائم بیمار و شرح حال وی و با استفاده از روش های تصویربرداری و تست های آزمایشگاهی بیماری را تشخیص داده و روش های درمانی را اتخاذ می کند.
ام اس درمان قطعی ندارد ولی می توان با درمان دارویی و درمان توانخشی بیماری را کنترل و از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.
از آنجایی که ضعف و خستگی از عوارض شایع بیماری ام اس است مبتلایان باید میزان فعالیت خود را متناسب با شرایط جسمی خود تنظیم کرده و از انجام فعالیت هایی که سبب تشدید علائم می شود اجتناب کنند.
مشکلات جسمی _ حرکتی که در برخی موارد بحدی شدید می شود که فرد را حتی واردار به استفاده از ویلچر می کند نیز از دیگر مشکلاتی است ام اس به همراه دارد و بیمار را نیازمند خدمکات توانبخشی می کند.
توانبخشی ام اس با فیزیوتراپی نقش موثری در بهبود شرایط جسمی بیمار دارد و عوارض ایجاد شده را به حداقل می رساند.
ضعف عضلات و مشکلات ناشی از کم تحرکی نیز عوارض ایجاد شده را شدت می دهد که فیزیوتراپی می تواند به بهبود این مشکلات نیز کمک کند.
فیزیوتراپی قدرت عضلات را افزایش داده و ضعف عضلانی را برطرف می کند و با افزایش انعطاف پذیری مفاصل مشکلات حرکتی را کاهش دهد.
فیزیوتراپی در منزل نیز راهکاری مناسب برای دریافت خدمات توانبخشی و فیزیوتراپی در منزل و با آرامش در کنار اعضای خانواده است.
بر اساس تحقیقات انجام گرفته درمان دارویی و تجویز مکمل های تغذیه ای مانند ویتامین دی برای بهبود شرایط بیماران مبتلا موثر واقع شده است.
