سندرم تونل کارپال یک مشکل رایج است که درد، کرختی و احساس سوزنسوزن شدن را در دست، مچ و گاهی در بازو ایجاد میکند. این مشکل معمولاً به خاطر فشاری است که بر عصب اصلی مچ دست وارد میشود. این فشار ممکن است به دلایل گوناگونی مانند انجام حرکتهای تکراری با دست، ورم مچ یا شرایطی مثل آرتروز یا حاملگی به وجود بیاید. در این نوشته، نخست دلیل و نشانههای این سندرم را بررسی میکنیم و سپس راههای تشخیص و درمان آن را توضیح میدهیم.
**سندرم تونل کارپال**
**در این نوشته میخوانید:**
* سندرم تونل کارپال به چه معناست؟
* ساختار دست و ارتباط آن با این مشکل
* آیا این سندرم جدی است؟
* دلیل ایجاد سندرم تونل کارپال چیست؟
* نشانههای این بیماری کدامند؟
* چگونه این بیماری تشخیص داده میشود؟
* راههای درمان سندرم تونل کارپال
* تشخیص و درمان این مشکل با استفاده از تست نوار عصب و عضله در کلینیک لاله
**سندرم تونل کارپال چیست؟**
سندرم تونل کارپال یک مشکل شایع در دست و مچ است. این اتفاق زمانی میافتد که عصبی به نام عصب میانی در ناحیه مچ دست تحت فشار قرار میگیرد. این عصب مسئول حسکردن در انگشتان و حرکت برخی عضلات دست است.
**ساختار مرتبط با این سندرم**
در کف دست شما، یک مسیر باریک و تونلمانند وجود دارد که از استخوانها و رباطها تشکیل شده است. این مسیر را “تونل کارپال” مینامند. عصب میانی و تاندونهای انگشتان از این تونل عبور میکنند. اگر به هر دلیلی این تونل تنگ شود یا ورم کند، به عصب میانی فشار وارد میآید و علائم بیماری ظاهر میشود.
**آیا این سندرم خطرناک است؟**
این بیماری معمولاً تهدیدکننده زندگی نیست، اما اگر درمان نشود، میتواند به مرور زمان باعث ضعف دائمی عضلات دست، کاهش حس و درد مزمن شود. بنابراین، تشخیص و درمان به موقع آن بسیار مهم است.
**علت ایجاد این مشکل چیست؟**
دلیل دقیق و واحد برای این سندرم همیشه مشخص نیست. اغلب ترکیبی از چند عامل باعث آن میشود. برخی از این عوامل عبارتند از:
* حرکات تکراری و طولانیمدت مچ دست (مثل تایپ کردن یا کارهای دستی)
* شرایطی که باعث ورم در بدن میشوند، مانند بارداری یا برخی بیماریها
* آسیب قبلی به مچ دست
* زمینه ارثی و خانوادگی
* برخی بیماریهای خاص مانند دیابت یا آرتریت روماتوئید
**نشانههای سندرم تونل کارپال چیست؟**
علائم معمولاً به تدریج شروع میشوند و ممکن است شامل این موارد باشند:
* احساس گزگز، بیحسی یا سوزنسوزن شدن در انگشتان شست، اشاره، میانی و نیمی از انگشت حلقه
* درد یا احساس ناراحتی در دست، مچ و گاهی ساعد
* ضعف در دست و مشکل در نگهداشتن اشیا (ممکن است وسایل از دست بیفتند)
* این علائم اغلب شبها بدتر میشوند یا هنگام انجام کارهای خاصی مانند رانندگی یا استفاده از تلفن همراه بیشتر میشوند.
**مراحل تشخیص بیماری**
پزشک برای تشخیص، ابتدا در مورد علائم و سابقه پزشکی شما سؤال میپرسد. سپس یک معاینه فیزیکی از دست و مچ شما انجام میدهد. ممکن است آزمایشهایی مانند ضربه زدن آرام به عصب یا خم کردن مچ دست را انجام دهد تا ببیند آیا علائم شما بروز میکند یا خیر. برای تأیید تشخیص و بررسی شدت مشکل، اغلب تست نوار عصب و عضله درخواست میشود.
**روشهای درمان**
درمان بستگی به شدت بیماری دارد و میتواند شامل این گزینهها باشد:
* **تغییر در فعالیتها:** استراحت دادن به دست، پرهیز از حرکات تشدیدکننده و استفاده از اسپلینت (آتل) مخصوص مخصوصاً در شب.
* **داروها:** مصرف داروهای ضدالتهاب برای کاهش درد و تورم.
* **تمرینات و فیزیوتراپی:** انجام حرکات کششی و تقویتی تحت نظر متخصص.
* **تزریق کورتیکواستروئید:** تزریق دارو در ناحیه برای کاهش سریع التهاب و درد.
* **جراحی:** در موارد شدید یا وقتی درمانهای دیگر جواب ندهند، با یک عمل جراحی ساده، فشار از روی عصب برداشته میشود.
**تشخیص و درمان با تست نوار عصب و عضله در کلینیک لاله**
تست نوار عصب و عضله یک روش دقیق برای بررسی سلامت عصبها و عضلات است. در کلینیک لاله، این تست توسط متخصصان انجام میشود تا میزان آسیب به عصب میانی و محل دقیق فشار مشخص شود. این اطلاعات به پزشک کمک میکند بهترین و مؤثرترین برنامه درمانی را برای شما طراحی کند.
سندرم تونل کارپال چیست؟
سندرم تونل کارپال یک بیماری رایج در ناحیه دست است که به علت فشار آمدن به عصب میانی در قسمت مچ ایجاد میشود. کار این عصب، فرستادن حس و کنترل برخی حرکات دقیق انگشتان، مخصوصاً انگشت شست و دو انگشت کنار آن است. وقتی فشار بر این عصب زیاد شود، نشانههایی مثل کرختی، گزگز، درد یا حتی حسی شبیه برقگرفتگی در انگشتان پدیدار میگردد. این نشانهها معمولاً به آرامی شروع میشوند و بیشتر در شب بدتر میشوند، طوری که ممکن است خواب فرد را مختل کنند.
گاهی این درد و ناراحتی فقط در دست و مچ باقی نمیماند و به قسمت ساعد یا حتی شانه هم کشیده میشود. همچنین ممکن است فرد احساس ضعف در ماهیچههای دست کند و در کارهای ظریفی مثل برداشتن اجسام ریز یا بستن دکمهها با مشکل روبرو شود. اگر این بیماری برای مدت طولانی درمان نشود، امکان دارد به عصب میانی آسیب دائمی وارد شده و کارایی دست برای همیشه کاهش یابد. بنابراین، شناسایی سریع و درمان بهموقع این سندرم بسیار مهم است.
آناتومی مرتبط با سندرم تونل کارپال
تونل کارپال یک گذرگاه تنگ و محکم در ناحیه مچ دست است که وظیفه مهمی در انتقال اجزای حیاتی به سمت دست دارد. عرض این تونل حدود دو و نیم سانتیمتر است. کف و دیوارههای آن از استخوانهای ریز مچ دست تشکیل شده که به آنها استخوانهای کارپال میگویند. روی تونل نیز با یک نوار محکم از بافت پیوندی به نام رباط عرضی کارپال پوشیده شده است.
داخل این کانال، عصب میانی و نه تاندون خمکننده قرار دارند. تاندونها باعث خم شدن انگشتان و شست میشوند و عصب میانی یکی از اعصاب اصلی دست است. این عصب از ناحیه گردن شروع میشود، از بازو و ساعد میگذرد و در نهایت از طریق تونل کارپال وارد دست میگردد.
عصب میانی مسئول حسرسانی به انگشت شست، انگشت اشاره، انگشت وسط و نیمی از انگشت حلقه (سمت شست) است. همچنین، این عصب ماهیچههای اطراف پایه شست را کنترل میکند که برای انجام کارهای ظریف و دقیق مانند برداشتن اشیا بسیار مهم هستند.
از آنجا که فضای داخل تونل کارپال بسیار محدود است، هرگونه ورم یا تنگ شدن در این ناحیه میتواند به عصب میانی فشار وارد کند. این فشار، دلیل اصلی ایجاد سندروم تونل کارپال است که معمولاً به خاطر تورم بافت سینوویوم (بافت پوشاننده اطراف تاندونها) یا کم شدن فضای داخل تونل رخ میدهد.
شناخت ساختار تونل کارپال و مسیر عبور عصب میانی، نکته کلیدی برای تشخیص، پیشگیری و درمان مؤثر سندروم تونل کارپال به شمار میرود.
تونل کارپال یک گذرگاه باریک در مچ دست شماست. این فضا از استخوانها و یک بافت محکم به نام رباط ساخته شده است. درون این کانال، عصب مهمی به نام عصب میانی و چندین تاندون قرار دارند که انگشتان شما را خم میکنند.
وقتی این فضا به هر دلیلی تنگ شود و به عصب میانی فشار وارد کند، ممکن است علائمی مانند بیحسی، گزگز، سوزن سوزن شدن یا ضعف در دست و انگشتان (به ویژه در انگشت شست، اشاره، میانی و بخشی از انگشت حلقه) ایجاد شود. به این حالت سندرم تونل کارپال گفته میشود.
آیا سندرم تونل کارپال خطرناک است؟
سندرم تونل کارپال ممکن است در صورت بیتوجهی و درمان نشدن بهمدت طولانی، عوارض جدی به همراه داشته باشد. این مشکل معمولاً ابتدا با نشانههای خفیفی مانند سوزنسوزن شدن، بیحسی یا درد در دست و انگشتان آغاز میشود، اما اگر پیگیری نشود، میتواند به تدریج بدتر شده و مشکلات بیشتری ایجاد کند.
اگر سندرم تونل کارپال درمان نشود، امکان دارد به عصب میانی آسیب دائمی وارد شود. این آسیب میتواند باعث بروز مشکلات زیر شود:
کارکرد طبیعی دست بهطور دچار اختلال دائمی شود
حس برخی انگشتان مانند شست، انگشت اشاره، انگشت وسط و بخشی از انگشت حلقه برای همیشه از بین برود
ضعف پایدار در ماهیچههای دست، بهویژه در بخش پایین شست
کوچکشدن و تحلیل رفتن ماهیچههای شست
ناتوانی در انجام کارهای ظریف و از دست دادن تواناییهای حرکتی دست
احتمال ایجاد درد مزمن و آزاردهنده
بنابراین، تشخیص بهموقع و آغاز درمان مناسب بسیار مهم است. در مراحل اولیه، استفاده از آتل برای مچ دست، تغییر روش انجام کارهای روزانه، انجام ورزشهای مناسب و گاهی تزریق دارو میتواند به بهبود نشانهها کمک کند. اما در موارد شدیدتر، ممکن است عمل جراحی برای کم کردن فشار روی عصب و جلوگیری از آسیب دائم پیشنهاد شود.
اگر نشانههایی مانند سوزنسوزن شدن، بیحسی یا درد مداوم در انگشتان خود دارید، بهخصوص هنگام خواب یا هنگام انجام کارهای تکراری با دست، بهتر است در اسرع وقت به پزشک ارتوپد یا متخصص طب فیزیکی مراجعه کنید تا آزمایشهای لازم مانند نوار عصب و عضله را انجام دهد.
علت سندرم تونل کارپال چیست؟
سندرم تونل کارپال زمانی اتفاق میافتد که عصب اصلی دست شما در ناحیه مچ، تحت فشار قرار بگیرد. این عصب از یک مسیر باریک در مچ به نام تونل کارپال عبور میکند. اگر فضای این تونل کم شود یا بافتهای اطراف آن ورم کنند، فشار به عصب افزایش یافته و خونرسانی به آن دچار مشکل میشود. این فشار باعث بروز علائمی مثل بیحسی، سوزنسوزن شدن، درد و احساس ضعف در دست و انگشتان میشود.
در بیشتر مواقع، یک دلیل مشخص و تنها برای این سندرم وجود ندارد و معمولاً چند عامل مختلف با هم باعث آن میشوند. این عوامل عبارتند از:
ویژگیهای فیزیکی بدن: مانند تونل کارپال کوچکتر از حد معمول (که اغلب ارثی است)، شکل متفاوت استخوانهای مچ یا تغییر شکل آنها بر اثر بیماریهایی مثل آرتروز.
جنسیت و سن: زنان، به ویژه در سنین ۴۰ تا ۶۰ سالگی، بیشتر از مردان به این مشکل دچار میشوند.
برخی بیماریها: مانند آرتریت روماتوئید، دیابت، کمکاری تیروئید، نقرس و مشکلات هورمونی.
شرایط خاص بدن: مانند جمع شدن آب در بدن در دوران بارداری یا یائسگی.
آسیب به مچ دست: شامل شکستگی، دررفتگی یا پیچخوردگی.
چاقی و سایر مشکلات سلامتی: مانند نارسایی کلیه، ورم لنفاوی و اختلالات غدد بدن.
حرکات تکراری و حالتهای نادرست مچ: مانند تایپ طولانی، کار زیاد با ابزارهای دستی و خم نگه داشتن مداوم مچ هنگام استفاده از موبایل، رانندگی یا مطالعه.
پس میتوان گفت سندرم تونل کارپال اغلب نتیجه ترکیبی از عوامل جسمی، ساختاری، شغلی و عادتهای روزمره است که همگی باعث افزایش فشار در تونل کارپال و تحت فشار قرار گرفتن عصب دست میشوند. تشخیص به موقع و کنترل این عوامل، نقش بسیار مهمی در پیشگیری و درمان این عارضه دارد.
علائم سندرم تونل کارپال چیست؟
نشانههای سندرم تونل کارپال معمولاً کمکم شروع میشوند و اگر درمان نشوند، ممکن است باعث آسیب همیشگی به عصب و ماهیچهها شوند.
از شایعترین نشانههای این مشکل میتوان به این موارد اشاره کرد:
بیحسی، مور مور شدن، احساس سوزش یا درد در انگشتان دست، مخصوصاً در شست، انگشت اشاره، انگشت وسط و نیمی از انگشت انگشتری (قسمتی که به شست نزدیک است). معمولاً این نشانهها انگشت کوچک را درگیر نمیکنند و بیشتر شبها بدتر میشوند، طوری که ممکن است شخص را از خواب بیدار کنند.
احساس برق گرفتگی کوتاهمدت که ممکن است به سمت شست و بقیه انگشتان برود.
درد یا گزگز که امکان دارد تا ساعد یا حتی شانه هم ادامه پیدا کند.
ضعف و مشکل در انجام کارهای دقیق مانند بستن دکمه یا نگه داشتن چیزهای ریز.
ریختن مداوم وسایل از دست، به خاطر کم شدن حس یا ضعف ماهیچهها.
احساس ورم یا پف کردن در انگشتان، حتی اگر ورم واضحی دیده نشود.
احساس خوابرفتگی مداوم یا سوزن سوزن شدن در دست.
تمایل به تکان دادن یا مالش دست برای کاهش موقتی نشانهها.
در ابتدا، نشانهها ممکن است فقط گاهی ظاهر شوند و خودشان خوب شوند. با پیشرفت بیماری، این نشانهها شدیدتر و همیشگیتر میشوند، به ویژه وقتی از دست زیاد استفاده میکنید یا آن را برای مدت طولانی در یک حالت نگه میدارید، مثل موقع رانندگی، صحبت با تلفن یا مطالعه کتاب.
در موارد حاد و بدون درمان، فشار پیوسته روی عصب میتواند باعث لاغر شدن ماهیچههای اطراف شست، ضعف دائم دست و از دست دادن حس در نوک انگشتان شود. در این حالت، حتی تشخیص سردی و گرمی هم ممکن است سخت شود.
از آنجا که این بیماری میتواند بدون درمان مناسب، پیشرفت کند و آسیب پایدار ایجاد کند، در صورت دیدن هر یک از این نشانهها، بهتر است با پزشک متخصص اعصاب، ارتوپد یا متخصص طب فیزیکی مشورت کنید.
احساس بیحسی، گزگز یا درد در انگشتان دست (بهویژه در انگشت شست، اشاره و میانی) میتواند از نشانههای سندرم تونل کارپال باشد. این مشکل زمانی پیش میآید که عصب میانی در ناحیه مچ دست تحت فشار قرار گیرد.
این علائم اغلب شبها یا پس از بیدار شدن از خواب بیشتر حس میشوند. ممکن است فرد احساس کند دستش ورم کرده یا ضعیف شده است و در گرفتن اشیا مشکل پیدا کند. گاهی اوقات درد یا حس گزگز به سمت بازو هم کشیده میشود.
کارهای تکراری با دست، مانند تایپ طولانیمدت یا استفاده از ابزارهای vibrator، میتوانند این شرایط را بدتر کنند. اگر چنین علائمی را به طور مداوم تجربه میکنید، مراجعه به پزشک برای تشخیص درست و دریافت راهنمایی مناسب ضروری است.
مراحل تشخیص سندرم تونل کارپال
برای تشخیص سندرم تونل کارپال، پزشک معمولاً چند مرحله را به صورت ترکیبی دنبال میکند. این مراحل اصلی شامل موارد زیر هستند:
* بررسی نشانههای بیماری و سوابق پزشکی فرد
* معاینهی دست و مچ
* انجام معاینههای فیزیکی ویژه
* تستهای بررسی عملکرد عصب و عضله
* استفاده از روشهای تصویربرداری
بررسی علائم و سابقه پزشکی
در ابتدا، پزشک با پرسیدن سوالهایی درباره نشانههای بیماری، زمان شروع و میزان شدت آنها و همچنین پیشینه پزشکی شما، اطلاعات مورد نیاز را جمع میکند.
ممکن است پزشک سوالاتی از این قبیل بپرسد:
نشانهها در چه مواقعی بیشتر میشوند؟ (مثلاً شبها یا هنگام رانندگی، استفاده از تلفن یا مطالعه کتاب)
آیا با تکان دادن دستها احساس بهتری دارید؟
آیا در انگشت کوچک خود نیز احساس بیحسی یا سوزنسوزن شدن دارید؟ (چون معمولاً در سندرم تونل کارپال این انگشت درگیر نمیشود)
این پرسشها به پزشک کمک میکند تا بفهمد آیا نشانههای شما با الگوی رایج این بیماری همخوانی دارد یا خیر.
معاینه فیزیکی دست و مچ
در این بخش، پزشک دست و ماح دست شما را به دقت بررسی میکند. مواردی که معمولاً مورد توجه قرار میگیرد شامل این موارد است:
احساس و حس نوک انگشتان
نیروی عضلات دست و انگشت شست
توانایی شما در نگه داشتن و فشردن اشیا
بررسی اینکه آیا عضلات اطراف پایه شست کوچک شده یا نه (این حالت معمولاً در مراحل جدیتر بیماری ممکن است دیده شود)
انجام آزمایشهای فیزیکی خاص
پزشک میتواند چند آزمایش ساده انجام دهد تا ببیند عصب دست شما چگونه واکنش نشان میدهد. این آزمایشها شامل موارد زیر است:
**تست تینل (Tinel’s Sign):** پزشک به آرامی روی مچ دست شما ضربه میزند. اگر این ضربه باعث شود در انگشتانتان احساس سوزنسوزن شدن یا شوک الکتریکی داشته باشید، ممکن است نشانهای از مشکل باشد.
**تست فالن (Phalen’s Test):** در این آزمایش، شما مچهای هر دو دست را به سمت داخل خم میکنید و آنها را برای حدود یک دقیقه در این حالت نگه میدارید. اگر در این مدت بیحسی یا گزگز در دستهایتان ایجاد شود، نتیجه آزمایش مثبت در نظر گرفته میشود.
**تست تشخیص دو نقطه:** در این بررسی، پزشک میسنجد که آیا شما میتوانید دو نقطه نزدیک به هم را روی پوست انگشتانتان از هم تشخیص دهید یا خیر. این کار برای ارزیابی دقیقتر کارکرد عصب انجام میشود.
برای خیلی از افراد، همین مراحل و آزمایشهای ساده برای تشخیص مشکل کافی هستند.
تستهای الکتریکی عصب و عضله
اگر تشخیص سندرم تونل کارپال به طور قطعی انجام نشود یا پزشک بخواهد میزان پیشرفت بیماری را ارزیابی کند، ممکن است برای بررسی دقیقتر وضعیت فرد، آزمایش نوار عصب و عضله توصیه شود:
**بررسی هدایت عصبی (NCS):** در این آزمایش، سرعت انتقال پیامهای عصبی در عصب میانی اندازهگیری میشود. کاهش سرعت این پیامها معمولاً نشاندهنده فشار و اختلال در کارکرد عصب است.
**الکترومیوگرافی (EMG):** این آزمایش با ثبت فعالیت الکتریکی عضلات انجام میشود تا مشخص شود آیا آسیب به عصب یا خود عضله وارد شده است یا خیر.
مقاله مرتبط: تفسیر جواب نوار عصب و عضله چگونه است؟
تشخیص سندرم تونل کارپال با استفاده از تست سرعت هدایت عصبی
سندرم تونل کارپال یک مشکل شایع است که به دلیل فشار بر روی عصب میانی در مچ دست ایجاد میشود. برای تشخیص دقیق این بیماری، پزشکان اغلب از آزمایشی به نام «مطالعه سرعت هدایت عصبی» یا به اختصار NCS استفاده میکنند.
در این آزمایش، پزشک یا تکنسین، حسگرهای کوچکی را روی پوست دست و انگشتان شما قرار میدهد. سپس با یک محرک الکتریکی ملایم و بیخطر، عصب را تحریک میکند. این دستگاه، سرعت و قدرت سیگنالهای الکتریکی که در طول عصب حرکت میکنند را اندازهگیری میکند.
اگر عصب در ناحیه تونل کارپال تحت فشار باشد، سرعت انتقال این سیگنالها کاهش مییابد یا پاسخ عصب ضعیفتر از حد طبیعی ثبت میشود. این نتایج به پزشک کمک میکند تا وجود بیماری، شدت آن و بهترین راه درمان را تشخیص دهد. این روش یک تست مطمئن و بدون درد برای بررسی سلامت عصبهای دست است.
تستهای تصویربرداری
برای تشخیص درست و اطمینان از اینکه علائم شما ناشی از مشکلات دیگر نیست، پزشک ممکن است آزمایشهای مختلفی را پیشنهاد کند. این آزمایشها شامل موارد زیر است:
**عکسبرداری با اشعه ایکس:** این روش به پزشک کمک میکند تا مشکلاتی مانند شکستگی استخوان یا آرتروز را ببیند. البته این عکسها معمولاً برای تشخیص خود سندرم تونل کارپال کاربرد مستقیم ندارند.
**سونوگرافی:** در این روش با استفاده از امواج صوتی، عصب میانی و ساختارهای اطراف آن به دقت مشاهده میشوند تا نشانههای فشار بر عصب بررسی شود.
**امآرآی (MRI):** این روش تصویربرداری معمولاً در موارد خاص و پیچیدهتر استفاده میشود تا اگر بافتهای غیرعادی (مانند تومور یا تورم) وجود دارند که به عصب فشار میآورند، شناسایی شوند.
روشهای درمان سندرم تونل کارپال
درمان سندروم تونل کارپال بر این اصل استوار است که فشار روی عصب میانی کم شده و نشانههای بیماری تخفیف یابد. با توجه به میزان شدت علائم، وضعیت سلامتی فرد و دلیل اصلی به وجود آورنده مشکل، پزشک ممکن است راههای درمان بدون عمل یا جراحی را پیشنهاد دهد. در ادامه، انواع روشهای درمان این بیماری را مرور میکنیم:
درمانهای غیرجراحی سندرم تونل کارپال
در مراحل اولیه سندرم تونل کارپال، معمولاً درمان بدون عمل جراحی انجام میشود. این روشها به ویژه زمانی مناسب هستند که نشانههای بیماری خفیف تا متوسط باشند یا مدت زمان کوتاهی از شروع آن گذشته باشد. این راهکارهای غیرجراحی شامل این موارد میشوند:
بستن آتل یا بریس مخصوص مچ دست
تغییر در نحوه انجام کارها و بهبود شرایط محیط کار
مصرف دارو با تجویز پزشک
انجام نرمشهای ویژه و جلسات فیزیوتراپی
درمان و کنترل بیماریهایی که ممکن است باعث ایجاد این مشکل شده باشند
استفاده از آتل یا مچبند طبی
بستن آتل، به خصوص در طول شب، باعث میشود مچ دست شما در حالت مستقیم و راحت قرار بگیرد و از خم شدن ناخواستهی آن در هنگام خواب جلوگیری کند. این کار فشار وارد بر عصب میانی دست را کم میکند و حتی میتواند به بهبود علائمی که در طول روز احساس میشود کمک کند. استفاده از آتل به ویژه برای خانمهای باردار سودمند است.
اصلاح فعالیتها و محیط کار
کم کردن یا تعدیل کارهایی که باعث میشوند مچ دست شما در حالت نادرستی قرار بگیرد، میتواند به کند شدن روند بیماری کمک کند. از جمله این راهها میتوان به استفاده از ابزارهای مناسب و راحت، استراحتهای کوتاه و مرتب در حین کار، خودداری از اعمال فشار زیاد به دستها و گرم نگه داشتن مچ اشاره کرد.
دارو درمانی
داروهای ضدالتهابی غیرکورتونی مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن میتوانند درد و ورم را کم کنند، اما در درمان ریشه بیماری چندان موثر نیستند.
تزریق کورتون مستقیم به داخل تونل مچ دست میتواند برای مدتی درد را به ویژه در موارد حاد تسکین دهد.
تزریق موادی مانند بوتاکس یا پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) نیز در بعضی افراد ممکن است اثرات کوتاهمدتی داشته باشد، اما سودمندی بلندمدت آنها هنوز به طور کامل ثابت نشده است.
تمرینات ورزشی و فیزیوتراپی
درمان نشانگان تونل کارپال با فیزیوتراپی، راهی برای کم کردن درد و بهتر کردن کارایی دست شماست. در این روش، از تکنیکهای گوناگونی استفاده میشود. تمرینهای کششی و قدرتی برای ماهیچههای مچ و دست، به کارگیری اولتراسوند، تحریک عصب با جریان الکتریکی ملایم و یاد دادن حالتهای درست هنگام حرکت و کار، از جمله این تکنیکها هستند. همه این اقدامات با همکاری هم، باعث میشوند فشاری که روی عصب اصلی دست وارد میشود، کمتر شده و علائم بیماری بهبود یابد.
درمان بیماریهای زمینهای
اگر نشانگان تونل مچ دست به دلیل مشکلاتی مانند دیابت یا روماتیسم مفصلی ایجاد شده باشد، مدیریت و درمان این بیماریها میتواند تأثیر زیادی در کم کردن نشانههای آن داشته باشد.
درمان جراحی سندرم تونل کارپال
اگر درمانهای بدون عمل جراحی نتیجهبخش نباشند یا نشانههای بیماری شدید و طولانیمدت باشند، پزشک ممکن است عمل جراحی را پیشنهاد کند. هدف از این عمل، کم کردن فشار روی عصب با بریدن بافتی است که مانند سقف روی تونل مچ دست قرار دارد.
دو شیوه متداول برای این جراحی وجود دارد:
جراحی باز
جراحی با آندوسکوپ
جراحی سندرم تونل کارپال، یک عمل رایج برای درمان مشکل دست و مچ است. این مشکل زمانی پیش میآید که عصبی به نام عصب میانی در ناحیه مچ دست تحت فشار قرار میگیرد. این فشار میتواند باعث درد، بیحسی، گزگز و ضعف در دست و انگشتان شود.
هدف از این جراحی، آزاد کردن این عصب با برش رباطی است که روی تونل کارپال قرار دارد. با این کار فضای بیشتری برای عصب ایجاد میشود و فشار از روی آن برداشته میشود.
این عمل معمولاً با بیحسی موضعی انجام میشود و بیمار در طول عمل بیدار است اما دردی احساس نمیکند. روش انجام آن میتواند به صورت جراحی باز یا با استفاده از دوربین کوچک (آندوسکوپی) باشد که برش کوچکتری ایجاد میکند.
پس از عمل، بهبودی تدریجی است و ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد تا دست به طور کامل قدرت و عملکرد خود را باز یابد. انجام تمرینات تجویز شده توسط پزشک یا فیزیوتراپیست، برای بازگشت به فعالیتهای عادی بسیار مهم است.
جراحی باز
در این شیوه درمانی، پزشک با ایجاد یک شکاف کوچک در کف دست، به بافت محکمی که مانند یک تونل از مچ عبور میکند دسترسی پیدا میکند. سپس این بافت را میبرد تا فشاری که بر عصب وارد میشود، کم شود.
جراحی آندوسکوپیک
در این شیوه درمانی، پزشک با کمک یک دوربین باریک و کوچک به نام آندوسکوپ، فضای داخل تونل مچ دست را از راه یک یا چند برش بسیار ریز بررسی میکند. این رویکرد معمولاً با درد کمتری برای بیمار همراه است و دوران بهبودی و بازگشت به فعالیتهای عادی نیز سریعتر خواهد بود.
تشخیص و درمان سندرم تونل کارپال با تست نوار عصب و عضله در کلینیک لاله
کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی لاله، با مدیریت دکتر محمدرضا برزگری، با استفاده از دستگاههای مدرن و یک گروه کارآزموده، خدمات تخصصی و باکیفیتی برای شناسایی و درمان سندرم تونل کارپال ارائه میکند. یکی از راههای مهم تشخیص این مشکل، انجام تست نوار عصب و عضله (الکترومیوگرافی و بررسی هدایت عصبی) است که در این کلینیک با دقت و ظرافت انجام میشود.
کلینیک توانبخشی لاله به عنوان یکی از معتبرترین مراکز انجام نوار عصب و عضله در تهران شهرت دارد و هر سال تعداد زیادی از مراجعان برای بررسی و درمان اختلالات مربوط به عصب و ماهیچه، مانند سندرم تونل کارپال، به این مجموعه مراجعه میکنند.
