همراه این مقاله باشید تا با توضیحاتی که مرتبط با فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو است آشنا شوید.
اگر عمل جراحی شما مربوط به رباط صلیبی بوده است بهتر است فیزیوتراپی زانو بعد از عمل رباط صلیبی را مطالعه کنید.
در این مقاله سعی داریم که به شما در مورد فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو توضیحات کامل و جامعی را برای شما بازگو کنیم و از کارایی و مزایا و شرایط بعد از آن سخنانی را خدمتتان ارائه دهیم پس همراه ما باشید تا بیشتر با آنها آشنا شوید و اطلاعات بیشتر و کامل تری کسب نمایید و همچنین به برخی از سوال هایتان توضیحاتی بسیار کامل و جامع را خدمتتان ارائه می دهیم .
همچنین اگر در زمینه قیمت نیازمند اطلاعات هستید صفحه هزینه فیزیوتراپی زانو با لیزر را ببنید.
در ادامه این مقاله به این سوالات پاسخ گو هستیم:
آمادگی قبل از انجام عمل جراحی چیست و آن را کاملا توضیح دهید ؟
تعویض مفصل زانو را کاملا واضح توضیح دهید؟
مزیت و فایده هایی که این عمل دارد چیست آن ها را نام ببرید ؟
کمک هایی که فرد متخصص یا به عبارتی دیگر دکتر متخصص تان می تواند برایتان انجام دهد چیست آن ها را نام ببرید؟
پس از جراحی تعویض مفصل زانو چه می شود ؟
دورانی که می تواند به جهت روند بهبود ما کمک کند چیست آن ها را نام ببرید ؟
برای چه تمریناتی باید اقدام نماییم ؟
تمریناتی که پس از جراحی تعویض مفصل زانو باید انجام دهیم را نام ببرید ؟
تمریناتی که در روزهای ابتدایی عمل باید انجام دهیم را به طور کامل نام ببرید ؟
تمریناتی که در روز های ادامه یعنی پس از یک روز یا چندین روز بعد از عمل تعویض مفصل زانو را که باید انجام دهیم را به طور کامل و واضح توضیح دهید و آن ها را نام ببرید ؟
اهمیت فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو را کاملا واضح توضیح دهید؟
دوره هایی که باید برای بهبودی در بیمارستان را بگذرانید را توضیح دهیم و آنها را نام ببرید؟
چند روز در بیمارستان پس از جراحی تعویض مفصل زانو طول می کشد تا کاملا دوره درمان ما کامل شود ؟
روز اول که ابتدا و شروع بهبودی می باشد را کاملا توضیح دهید؟
روز دوم که بستری در بیمارستان می باشد را کاملا توضیح دهید؟
روز سوم و چهارم که برای ترخیص از بیمارستان می باشد را کاملا توضیح دهید؟
روز پنجم و ششم که برای بهبودی پس از ترخیص می باشد را کاملا توضیح دهید؟
و بعد از طی کردن تمام این مراحل نوبت به اولین هفته می رسد که هفته اول هم یخ درمانی آغاز میشود این مرحله را هم کاملا توضیح دهید؟
و بعد از طی کردن این یک هفته مرحله کنترل درد با عمل های بسته انجام می شود همراه ما باشید تا این مرحله را هم به خوبی برایتان توضیح کامل و جامعی دهیم ؟
هفته سوم انجام فعالیت های ورزشی آغاز میشود که این مرحله چیست و چه ورزش هایی را باید پس از انجام دهیم ؟
هفته چهارم هم انجام فعالیت های بسیار سبکی که برای بعد از جراحی تعویض مفصل زانو صورت می گیرد را نام ببرید و آنها را کاملا توضیح دهید؟
هفته چهارم هم جهت انجام حرکات استقامت حرکات پیشرفته می باشد که این حرکات چه نوع حرکاتی هستند و در کل این مرحله را توضیح کاملی دهید؟
و پس از گذشت این روز ها و ماه ها نوبت به اولین سال می رسد که به جهت اقدامات مراقبتی است را کاملا توضیح دهید؟
جراحی تعویض مفصل زانو چیست و بعد از انجام به چه مراقبت هایی احتیاج دارد :
جراحی تعویض مفصل زانو:
جراحی تعویض مفصل زانو یک نوع از روش های جراحی تهاجمی می باشد که به این علت جراحی می کنند که مفصل بیمار مورد نظرتان آسیب دیده باشد در اکثر بیماران زانو ابتلا به استئوآرتریت شده بوده است و در نتیجه یک معضلی یا یک عضو مصنوعی دیگر جایگزین مفصل آسیب دیده می شود و مشکل بیمار مورد نظرتان رفع می شود.
در برخی دیگر از بیماران غضروف و یا مفضل و همچنین می توان در کل گفت ساختار های داخلی زانو به علت ضربه و فشار همچنین آرتریت تومور روماتوئید دچار شده و آسیب می بیند که مجبور به جراحی تعویض مفصل زانو می شوند .
اگر این آسیبها به صورت شدید باشد، برای بیمار مورد نظر میتواند انجام جراحی تعویض مفصل زانو را به همراه خود داشته باشد.
این جراحی به طور خاص برای بیمارانی است که درگیر بیماری های شدید استئوآرتریت زانو یشان هستند و این درگیری و بیماری زانو بیمار مورد نظر نسبت به روش های درمانی فیزیوتراپی و برنامه توانبخشی عکس العمل در مقایسه با روش های دیگر درمان علاوه بر اینکه بیمار خوب نشده است بلکه درگیر درد شدید و ناتوانی به دلیل این بیماری هستند .
تا اینجا با مبحث جراحی تعویض مفصل زانو آشنا شدید و پیشنهاد می کنیم تا انتهای پست فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو با ما همراه باشید.
بیهوشی عمومی و بی حسی موضعی
چگونگی جراحی تعویض مفصل زانو اکثرا با بیهوشی عمومی و یا با بی حسی موضعی صورت می گیرد و همچنین احتیاج به 2 الی ۴ ساعت زمان دارد.
مصرف کردن داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها معمولا قبل از عمل دکتر متخصص مورد نظرتان تجویز می کند تا از برخی از عوارض های بعد از عمل مانند عفونت زانو جلوگیری شود .
این عمل جراحی اکثرا نیاز به ایجاد یک شکافی که تقریباً 30 سانتی متری است احتیاج دارد که این شکاف در پایین جلوی زانو یا کشکک انجام می پذیرد .
بعد از آن بافت نرمی که عضله نام دارد را از بالا و روی زانو بر می دارند تا به مفصل زانو برسند و به آن دسترسی پیدا کنند چون می توان بعد از انجام این کار به راحتی مفاصلی که مورد آسیب قرار گرفته شده است را به راحتی ببینند و بعد از آن مفصل استخوان های تیبیا و فمور خارج کنند .
پروتز در محل آسیب دیده
بعد از انجام این مراحل نوبت به پروتز در محل آسیب دیده می رسد که با استفاده از چسب های مخصوص آن را به راحتی تثبیت می کنند .
و به همین صورت می توان کشکک زانو را به راحتی از پا خارج کرد و اگر نیاز به تعویض مفصل مصنوعی بود آن را با مفصل مصنوعی تعویض نمایند .
وضعیت رابط و مفصل ها در درست ترین موقعیت تنظیم شده و با استفاده از یک عدد لوله مخصوص جهت خارج نمودن ترشحات زخم مورد استفاده قرار می گیرد . در آخر هم زخم با بخیه ها و یا گیره های بسیار مخصوص بسته می گردد.
و به همین صورت می توان کشکک زانو را به راحتی از پا خارج کرد و اگر نیاز به تعویض مفصل مصنوعی بود آن را با مفصل مصنوعی تعویض نمایند . وضعیت رابط و مفصل ها در درست ترین موقعیت تنظیم شده و با استفاده از یک عدد لوله مخصوص جهت خارج نمودن ترشحات زخم مورد استفاده قرار می گیرد . در آخر هم زخم با بخیه ها و یا گیره های بسیار مخصوص بسته می گردد .
جراحی تعویض مفصل زانو بدون هیچ نوع عوارض خاصی است که معمولاً به 7 الی 10 روز بستری شدن در بیمارستان را نیاز دارد. برای مطلع شدن از هزینه و مبلغ تعویض مفصل زانو می توانید به راحتی با پزشک مورد نظرتان مشورت کنید .
تا اینجا با مبحث پروتز در محل آسیب دیده آشنا شدید و پیشنهاد می کنیم تا انتهای پست فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو با ما همراه باشید.
مشکلات و بیماری هایی که با وجود آن ها فرد منجر به جراحی تعویض مفصل زانو می شود :
جراحی تعویض مفصل زانو معمولا برای بیمارانی تجویز می شود که دارای مشکلات خاص و حاد در ارتباط با مفصل و در کل زانوی خود باشد عامل هایی که باعث انجام جراحی تعویض مفصل زانو می شود شامل می شود با :
- استئو یا آرتریت شدید و حاد
- آرتریت روماتوئید شدید
- آسیب دیدگی رباط و یا عفونت هایی که باعث استئوآرتریت شدید می شود
- مبتلا شدن به بیماری نقرس
- نکروز آواسکولار اگر نمی دانید که این بیماری یعنی چه باید بگویم که این بیماری نوعی مرگ استخوان که علت آن عدم نرسیدن مناسب خون به آن است
- مبتلا شدن به دیسپلازی استخوان که این نوع بیماری یعنی رشد غیر طبیعی و عادی و بیش از اندازه استخوان
- تشکیل تومورهای مختلف
نشانه و علامت های انجام جراحی تعویض مفصل زانو:
بیمار ها معمولاً با ورم بسیار شدید، درد و سفت شدن مفصل ها و همچنین نیز با علائمی مواجه میشوند که ممکن است ملایم تا شدید باشد . در این حالت درد ممکن است در ناحیه جلو، پشت یا اطراف زانو یا بعضی اوقات در ناحیه ران، ساق پا، قوزک یا کف پا احساس شود.
این علائم معمولاً با انجام فعالیت هایی که نیازمند وارد کردن فشار زیاد به بدن هستند (به خصوص بالا رفتن از تپه ها یا سطوح غیر هموار یا ایستادن برای یک مدت زمان طولانی)، خم شدن زیاد، صاف کردن یا پیچاندن زانو، بالا رفتن از پله ها، زانو زدن یا در هنگام چمباتمه زدن، تشدید می شوند.
علاوه بر این بیمار ممکن است با یک پا راه رفته یا به خاطر درد نتواند وزن خود را تحمل کند. این علائم همچنین می تواند با استراحت کردن افزایش پیدا کرده و به صورت گرفتگی، درد یا سفتی (در اکثر مواقع در طول شب یا در ابتدای صبح) احساس شود.
در این شرایط هنگامی که محکم زانوی خود را لمس می کنید، معمولاً با احساس درد و حساسیت مواجه می شوید. علاوه بر این ممکن است زانو احساس ضعیف شدن یا بی ثباتی داشته و در بعضی موارد با انجام بعضی حرکت های خاص احساس فرو ریختن داشته باشد. کبودی، مورمور، یا بی حسی نیز ممکن است در بین بیماران مبتلا به مشکل مفصل زانو مشاهده شود.
درمان های پس از تعویض مفصل زانو
بلافاصله پس از انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو از پوشش مخصوص بر روی مفصل استفاده شده و یک لوله برای خارج کردن ترشحات زخم در محل قرار داده می شود.
در این زمان معمولاً برای بیمار از آنتی بیوتیک ها و داروهای رقیق کننده خون استفاده می شود تا به این ترتیب ریسک عفونت و تشکیل لخته خونی کاهش پیدا کند. علاوه بر این می توان برای بیمار از داروهای مسکن قوی در این شرایط استفاده کرد.
در این زمان از تمرین های حرکتی برای آماده کردن پا در حداقل زمان ممکن استفاده می شود. در این رابطه معمولاً به بیماران توصیه می شود در اولین روز پس از انجام عمل جراحی از رختخواب خارج شده (با کمک یک متخصص فیزیوتراپی) و در روز دوم با کمک عصای زیر بغل یا واکر قدم بزنند. در این زمان لازم است توصیه های فیزیوتراپ به دقت مورد توجه قرار گیرد.
فیزیوتراپی می تواند آموزش های لازم را درباره نحوه انجام صحیح تمرین های حرکتی به بیمار ارائه کند. علاوه بر این ممکن است استفاده مداوم از دستگاه های ورزشی توسط بعضی جراحان به بیمار توصیه شود. بخیه های زده شده در محل مفصل پس از چند روز حل شده یا با گذشت حدود 10 روز پس از عمل جراحی کشیده می شوند.
تا اینجا با مبحث درمان های پس از تعویض مفصل زانو آشنا شدید و پیشنهاد می کنیم تا انتهای پست فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو با ما همراه باشید.
بعضی بیماران با انجام تمرین های حرکتی فیزیوتراپی به خوبی درمان می شوند
پس از انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو و مرخص شدن از بیمارستان، بعضی بیماران با انجام تمرین های حرکتی فیزیوتراپی به خوبی درمان می شوند. در این حالت احتمال موفقیت درمان بطور گسترده با توجه به شرایط بیمار و تلاش وی پس از عمل جراحی مشخص می شود.
بیمارانی که عمل جراحی تعویض مفصل زانو را انجام داده اند می بایست بطور منظم تمرین های انعطاف پذیری و تقویتی را به عنوان بخشی از برنامه توانبخشی خود مورد استفاده قرار دهند تا به این ترتیب بتوان از دستیابی به نتایج بهینه پس از درمان مطمئن شد.
در این حالت تاکید اصلی بر بازیابی کامل سطح کشیدگی و دامنه حرکتی کامل زانو و نیز تقویت عضلات چهار سر ران است. تمرین های حرکتی تقویت زردپی، عضلات سرینی، و ساق پا نیز برای بهبود وضعیت کنترلی مفصل زانو در ارتباط با انجام فعالیت هایی که به مفصل فشار وارد می کند، از اهمیت خاص برخوردار است.
اهمیت روش های درمان دستی
روش های درمان دستی مورد استفاده در فیزیوتراپی همچون ماساژ، حرکت دادن مفصل، درای نیدلینگ، و الکترو درمانی دارای نقش با اهمیت در بهبود انعطاف پذیری بافت آسیب دیده و بازیابی دامنه حرکت عضلات دارد.
این درمان ها بطور خاص در طول 6 تا 12 هفته اول پس از عمل جراحی تعویض مفصل زانو اهمیت دارند. انجام مراقبت های پس از تعویض مفصل زانو در تسریع روند بهبودی تاثیر بسزایی دارد.
اگر هر چه میزان و شرایط بیمار مورد نظر قبل و بیش از عمل جراحی بهتر و خوبتر باشد ، بعد از عمل جراحی نتایج تعویض مفصل زانو مخصوصا در مدت زمان کوتاه بسیار مطلوب و خوب خواهد بود .
متخصص فیزیوتراپی تعویض مفصل زانو پیش از جراحی تمرینهایی را به بیمار آموزش میدهد
متخصص فیزیوتراپی تعویض مفصل زانو پیش از جراحی تمرینهایی را به بیمار آموزش میدهد و نحوه راه رفتن به کمک وسایل مخصوص را جهت آمادگی پس از عمل با وی تمرین میکند.
همچنین متخصص بیمار را از احتیاطهای لازم پس از عمل تعویض مفصل زانو و تغییراتی آگاه میکند که باید به منظور جلوگیری از بروز آسیب دیدگی در خانه ایجاد کند،
برای مثال به بیمار توصیه میشود تا فرشهایی را که احتمال دارد روی آنها سر بخورد جمع کند یا صندلی را در موقعیت مناسبی قرار دهد تا در عوض سر پا نشستن برای برداشتن چیزی از قفسههای پایین بتواند بنشیند. به خاطر داشته باشید که همواره ایجاد این تغییرات پیش از عمل آسانتر از آن است که انجام آنها را تا پس از عمل به تاخیر انداخت.
تا اینجا با مبحث اهمیت روش های درمان دستی آشنا شدید و پیشنهاد می کنیم تا انتهای پست فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو با ما همراه باشید.
تعویض کامل مفصل زانو
اگر بخواهیم به صورت کامل تعویض مفصل زانو را انجام دهیم باید انتهای استخوانهای مفصل زانو (استخوان درشت نی) و استخوان ران (فمور) برداشته شود و بخشهای مصنوعی جایگزین آن گردد.
بخشهای جایگزین شده از کاسهای فلزی و پلاستیکی تشکیل میشود که هر یک به ترتیب روی انتهای استخوان ران و سر استخوان درشت نی قرار میگیرد. پروتز پلاستیکی نیز گاهی اوقات در تعویض کاسه زانو مورد استفاده قرار میگیرد.
پیشنهاد می کنیم از پست فواید فیزیوتراپی زانو دیدن کنید.
فایده فیزیوتراپی
متخصص فیزیوتراپی با معاینه و درمان زانو پیش از جراحی مطمئن میشود که تعویض مفصل زانو موفقیتآمیز خواهد بود.
آمادگی قبل از انجام عمل جراحی :
قبل از جراحی
هر چه شرایط بیمار پیش از جراحی زانو بهتر باشه، نتایج تعویض مفصل، به ویژه در کوتاه مدت، بهتر خواهد بود. متخصص فیزیوتراپی تعویض مفصل زانو پیش از جراحی تمرینهایی را به بیمار آموزش میدهد و نحوه راه رفتن به کمک وسایل مخصوص را جهت آمادگی پس از عمل با وی تمرین میکند.
همچنین متخصص بیمار را از احتیاطهای لازم پس از عمل تعویض مفصل زانو و تغییراتی آگاه میکند که باید به منظور جلوگیری از بروز آسیب دیدگی در خانه ایجاد کند،
برای مثال به بیمار توصیه میشود تا فرشهایی را که احتمال دارد روی آنها سر بخورد جمع کند یا صندلی را در موقعیت مناسبی قرار دهد تا در عوض سر پا نشستن برای برداشتن چیزی از قفسههای پایین بتواند بنشیند. به خاطر داشته باشید که همواره ایجاد این تغییرات پیش از عمل آسانتر از آن است که انجام آنها را تا پس از عمل به تاخیر انداخت.
بلافاصله پس از جراحی
بیمار پس از جراحی تعویض مفصل زانو باید ۲ تا ۳ روز در بیمارستان بستری شود. چنانچه بیمار به عارضههای دیگری مانند دیابت یا ناراحتی قلبی مبتلا باشد، باید چند روز بیشتر در بیمارستان تحت نظر باشد.
به اکثر بیماران گفته میشود تا زمان ایستادن حداکثر وزن ممکنی را که باعث ناراحتی نمیشود بر روی پایی بیاندازند که جراحی شده است.
متخصص فیزیوتراپی هنگام بستری بودن بیمار اقدامهای زیر را انجام میدهد:
- آموزش شیوه راه رفتن با واکر یا چوب زیر بغل
- آموزش شیوه ایمن نشستن و برخاستن از روی صندلی و بالا و پایین رفتن از تخت خواب
- کمک کردن به ادامه انجام تمرینهای تقویت و انعطافپذیری آموزش داده شده پیش از جراحی
نکته مهم در دوران پس از جراحی، کنترل ورم زانو و مواظبت از زخم یا جای برش است. متخصص فیزیوتراپی معمولاً از تحریک الکتریکی بهره میگیرد که در آن الکترودها به منظور تحریک عصبهای اطراف زانو روی پوست قرار داده میشود تا درد و ورم کاهش یابد و التیام سریعتر انجام شود.
متخصص فیزیوتراپی از کمپرس سرد نیز برای کاهش ورم زانو استفاده میکند و از بیمار میخواهد تا جورابهای محافظ مخصوص به پا کند.
دوران بهبود
توانبخشی مناسب نقش مهمی را در بهبود پس از عمل تعویض مفصل زانو ایفا میکند. متخصص فیزیوتراپی به بیمار کمک میکند تا هر چه زودتر بخش اعظم دامنه حرکتی زانو را بازیابد. بیمار در این مرحله احتمالاً میتواند به کمک عصا یا یک چوب زیر بغل راه برود.
متخصص فیزیوتراپی و کایروپراکتیک زانو به بیمار کمک میکند تا هر چه سریعتر بتواند فعالیت معمول روزانه خود را از سر بگیرد و از زانوی جدید بهتر و بیشتر از زانوی قبلی استفاده کند. این متخصص با توجه به شرایط بیمار تمرینهای دامنه حرکتی و حرکتهای پیشرونده تقویت عضلات، تمرینهای افزایش تعادل و هوشیاری بدن را به وی آموزش میدهد و آموزشهای لازم را با در نظر گرفتن برنامه فعالیت منحصر به فرد هر بیمار ارائه میدهد.
مفصل زانو و پایین پا ظرف ۳ ماه پس از جراحی هر از گاه ورم میکند. با پوشیدن جورابهای مخصوص، قرار دادن کمپرس سرد و گذاشتن پایین پا روی بالشت زمان نشستن یا دراز کشیدن میتوان شدت ورم را کاهش داد.
تمرینهای دامنه حرکت:
ورم و درد باعث میشود تا بیمار زانو را کمتر حرکت دهد. متخصص فیزیوتراپی تمرینهای ایمن و کارآمدی را برای بازیابی دامنه حرکتی به بیمار آموزش میدهد تا وی بتواند فعالیتهای روزانه را به راحتی انجام دهد.
تمرینهای تقویتی:
ضعف عضلههای ران و پایین پا استفاده از عصا را هنگام راه رفتن ضروری میسازد. متخصص فیزیوتراپی تمرینهای تقویتی مناسب را تعیین میکند تا بیمار دیگر برای راه رفتن نیاز به عصا نداشته باشد.
تا اینجا با مبحث تمرینهای تقویتی آشنا شدید و پیشنهاد می کنیم تا انتهای پست فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو با ما همراه باشید.
آموزش تعادل و هوشیاری بدن:
تمرینهای آموزشی خاص به عضلهها کمک میکند تا واکنش نشان دادن به تغییرات محیط اطراف، برای مثال راه رفتن روی سطوح ناهموار یا صخرهای، را فرا بگیرند.
هنگامی که بیمار بتواند تمام وزن را بدون بروز درد روی زانو می اندازد، متخصص فیزیوتراپی گاهی تمرینهای چالاکی (تمرینهایی که با چرخش، تغییر جهت، شروع و توقف سریع، بیمار را وادار به سریعتر انجام دادن تمرین میکند) و نیز فعالیتهایی را در برنامه توانبخشی میگنجاند که بیمار در آنها با استفاده از تخته تعادل، کنترل زانو و تعادل را تمرین میکند.
برنامه تمرینی بر مبنای معاینه زانو توسط متخصص فیزیوتراپی و بر اساس اهداف، میزان فعالیت و سلامت عمومی بیمار طراحی میشود.
آموزش عملکردی:
هرگاه بیمار بتواند بدون درد و به راحتی راه برود، متخصص فیزیوتراپی فعالیتهایی را به برنامه اضافه میکند که بیمار پیش از محدودیت ناشی از زانو درد عادت به انجام آنها داشته است.
عملکردهایی اجتماعی مانند رد شدن از خیابان شلوغ یا استفاده از پله برقی از چنین فعالیتهایی محسوب میشود. این برنامه بر اساس معاینه زانو توسط متخصص فیزیوتراپی و بر مبنای اهداف، میزان فعالیت و سلامت عمومی بیمار پایهریزی میشود.
زمان مناسب ازسرگیری فعالیتهای ورزشی یا تفریحی برای هر بیمار متفاوت با دیگری است و متخصص فیزیوتراپی زمانبندی را با توجه به شرایط خاص هر بیمار تعیین میکند.
آموزش فعالیت ویژه:
بیمار با توجه به ضرورتهای خاص حرفه یا ورزش مورد علاقه خود باید توانبخشی مضاعفی و ورزش بعد از تعویض زانو را نیز متناسب با شرایط کاری (مانند بالا و پایین رفتن از پلکان یا نردبان) یا ورزشی خود (مانند حرکت سوینگ ورزش گلف) انجام دهد و زانو را به شیوهای ایمن به کار گیرد. متخصص فیزیوتراپی با در نظر گرفتن تمام نیازمندیها برنامه توانبخشی را طراحی میکند.
تمرینات فیزیوتراپی پس از تعویض مفصل زانو
تمرینهای روز اول
متخصص فیزیوتراپی در ابتدا زانو را معاینه میکند و سپس تمرینهای زیر را آموزش میدهد. بیمار پس از مدتی میتواند با رعایت توصیههای پزشک تمرینهای تعویض مفصل زانو را به تنهایی انجام دهد.
به پشت دراز بکشید یا بنشینید، خم شوید و مچ پا را به سرعت صاف کنید. این حرکت را ۲۰ بار تکرار کنید. این تمرین برای جلوگیری از تشکیل لختههای خون مفید است.
به پشت دراز بکشید و پاها را صاف کنید، مچ پاها را رو به بالا خم کنید و زانوها را محکم به پایین روی تخت فشار دهید. ۵ ثانیه در این حالت بمانید، سپس ۵ ثانیه استراحت کنید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
به پشت دراز بکشید، پا را خم و راست کنید
به پشت دراز بکشید، پا را خم و راست کنید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید. بروز اندکی درد در ابتدای این تمرین طبیعی است، اما حتماً مطمئن شوید که آسیبی به جراحت زانو وارد نمیشود.
عضلههای باسن را محکم به یکدیگر فشار دهید. ۵ ثانیه در این حالت بمانید، سپس ۵ ثانیه استراحت کنید و عضلهها را شل کنید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید. این تمرین نیز از تشکیل لختههای خون جلوگیری میکند. این حرکت را در زمان بیداری هر یک ساعت یکبار انجام دهید.
حوله لوله شدهای را زیر پاشنه بگذارید. زانو را ضمن فشار دادن پشت زانو به تخت کاملاً صاف کنید. ۳ تا ۵ ثانیه در این حالت بمانید، سپس استراحت کنید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
تمرینهای پیشرونده (پس از روز اول)
متخصص فیزیوتراپی تمرینهای زیر را در زمان مناسب آموزش میدهد.
زانو را خم کنید و پا را از روی زمین بلند کنید. ۵ ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
روی صندلی بنشینید، پا را روی صندلی یا چهارپایه بگذارید. هر بار ۱۵ دقیقه در این حالت بمانید. این حرکت را دست کم ۳ بار در روز انجام دهید.
روی صندلی بنشینید و عضله ران را حتماً به طور کامل روی صندلی بگذارید. پنجه را بالا بکشید، عضله ران را منقبض کنید و زانو را صاف کنید. ۵ ثانیه در این حالت بمانید و سپس استراحت کنید. این حرکت را ۱۰ بار انجام دهید.
زانو را تا جایی که میتوانید خم کنید یا این که در روشی دیگر، پای سالم را روی پای عمل شده بیاندازید و پای عمل شده را رو به عقب و به سمت خودتان بکشید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
زانو را صاف کنید، پا را روی حوله لوله شده بگذارید و پا را از موقعیت خمیده به سمت بالا بکشید. ۵ ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
بایستید و پای عمل شده را اندکی خم کنید
بایستید و پای عمل شده را اندکی خم کنید و همزمان با به داخل کشیدن باسن، زانو را صاف کنید. ۵ ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
سطح ثابت و پایداری را بگیرید و خود را روی پنجهها بالا بکشید و پاشنهها را بلند کنید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
وزن را از یک پا روی پای دیگر بیاندازید. در ابتدا از سطح محکمی بگیرید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
اهمیت فیزیوتراپی بعد از عمل زانو
هنگامیکه بیمارانی که عمل تعویض مفصل زانو انجام دادهاند به ما مراجعه میکنند، ما معاینات کاملی به منظور ارزیابی ورم و درد زانو، قدرت عضلات و دامنه حرکتی مفصل بر روی بیمار انجام میدهیم. در این معاینات نه تنها مفصل زانو، بلکه مفاصل دیگر از جمله مفصل ران، قوزک پا و ستون فقرات پایین کمر (لومبار) نیز مورد ارزیابی قرار میگیرد.
در دو هفته اول بعد از عمل، مهمترین هدف ما از انجام فیزیوتراپی پس از تعویض مفصل زانو ، کاهش ورم زانو و بازیابی دامنه حرکت غیرفعال (حرکت دادن زانو توسط پزشک) مفصل زانو میباشد. هنگامیکه دامنه حرکتی مفصل کاملاً اصلاح شد، شما میتوانید ورزشهای همراه با وزنه را شروع کنید.
دقت کنید که در انجام فیزیوتراپی پس از تعویض مفصل زانو، همه مفاصل بدن باید عملکرد بهینه خود را داشته باشند، به طوری که هیچ فشار اضافهای بر مفصل زانو وارد نشود.
دوره بهبودی در بیمارستان
روز اول: شروع بهبودی
شروع به حرکت کنید تا قدرت مفاصل و عضلات شما بازیابی شود و از بروز مشکلات حرکتی جلوگیری گردد. یک پزشک متخصص درمان فیزیکی، شما را بر روی پاها نگه میدارد و نحوه حرکت دادن قوزک پاها را به شما آموزش میدهد تا به این طریق، جریان خون در پاهای شما برقرار شود.
در این روز میتوانید شروع به راه رفتن کنید. همچنین انجام ورزشهای تنفسی به حفظ سلامت ریهها و پیشگیری از پنومونی کمک میکند.
روز دوم: بستری در بیمارستان
در این روز احتمالاً شما دیگر میتوانید از داروهای مسکن خوراکی به جای داروهایی که از طریق تزریق وریدی دریافت میکردید، استفاده کنید و برنامه غذایی عادی داشته باشید.
همچنین شما میتوانید با کمک مختصری که همراهتان به شما میدهد، به حمام بروید. در این روز شما همچنان زیر نظر متخصص درمان فیزیکی خواهید بود و او به شما میآموزد که چگونه مراقب علائم و نشانههای عوارض بعد از عمل از جمله عفونت، تشکیل لخته خون و احتقان سینه باشید.
روزهای سوم و چهارم: آمادگی برای ترخیص از بیمارستان
در این زمان باید آماده مرخص شدن از بیمارستان باشید. قبل از ترخیص احتمالاً شما قادر خواهید بود که بدون نياز به کمک دیگران، از روی تخت یا صندلی خود برخیزید و یا به حمام بروید. همچنین احتمالاً میتوانید به کمک عصا یا واکر قدم بزنید. بعضی از بیماران برای بازتوانی بهتر در این دوره نیاز به بستری شدن در یک مرکز بازتوانی دارند. در این مراکز همیشه نیروهای آموزش دیده برای کمک به بیمار حضور دارند.
بهبودی بعد از ترخیص از بیمارستان
هفته اول: یخ درمانی
در این مدت شما باید نکاتی که قبلاً در بیمارستان در مورد تمیز نگهداشتن زخمها و عوض کردن لباسهای خود آموختهاید را رعایت کنید. احتمالاً ورم مختصری در محل زانوی شما وجود دارد که کاملاً طبیعی است،
اما کاملاً مراقب علائمی از قبیل قرمزی، تب و سایر نشانههای عفونت باشید. یک کیسه حاوی یخ یا سبزیجات فریز شده را در یک حوله بپیچید و روی زانو بگذارید تا به تسکین درد زانوی شما کمک کند. متخصص درمان فیزیکی ممکن است که در این مدت برای ویزیت شما به منزلتان بیاید. سعی کنید در زمان بیداری، هر چند ساعت یک بار کمی قدم بزنید.
هفته دوم: کنترل درد با عملهای بسته
برای کاهش درد و ناراحتی در اولین روزهای بعد از مرخص شدن از بیمارستان، بهترین کار مصرف داروهای مسکن قبل از استفاده از سایر روشهای درمانی میباشد. مصرف داروهای مسکن میتواند به اشکال زیر باشد:
روشهای مختلف تزریق استروئید به منظور کاهش درد زانو
اوزون درمانی به منظور افزایش گردش خون در ناحیه زانو
تزریق پلاسمای غنی از پروتئین (PRP) به منظور تأمین ویتامینها و مواد معدنی برای ناحیه آسیبدیده
رادیوفرکوئنسی جهت جلوگیری از انتقال سیگنالهای درد به وسیله اعصاب
در طول هفته دوم بعد از عمل، به تدریج مقدار داروهای مسکن شما کمتر میشود و برنامه غذایی شما هم به سمت مصرف غذاهای جامد تغییر خواهد کرد. در این مدت تحرک بدنی شما هم به آرامی افزایش داده میشود.
هفته سوم: شروع اولین ورزشهای بعد از عمل
ورزشهای زیر را به محض آنکه توانایی انجام آن را پیدا کردید، شروع کنید. این ورزشها را میتوانید به فاصله کوتاهی بعد از عمل زانوی خود از همان اتاق ریکاوری شروع کنید. البته ممکن است که در ابتدا کمی احساس ناراحتی داشته باشید، اما این ورزشها موجب تسریع در بهبودی شما و کاهش دردهای زانو بعد از عمل خواهد شد.
بالا بردن پا به حالت مستقیم
عضلات ران پا را منقبض کنید و زانوی خود را کاملاً صاف نگه دارید. پای خود را چند سانتیمتر بالا بیاورید و حدود 5 تا 10 ثانیه به همین حالت نگه دارید. سپس به آرامی پا را پایین بیاورید. این حرکت را تا وقتی که ران پای شما توان دارد، تکرار کنید.
خم کردن پا از قوزک
پاي خود را به صورت ریتمیک با منقبض کردن عضلات ساق و مچ پا از محل قوزک خم و راست کنيد. اين حركت را از زماني که در اتاق ريكاوري هستيد به صورت متناوب، دو تا سه بار در هر ساعت و هر بار به مدت دو تا سه دقيقه انجام دهيد.
حرکت صاف کردن زانو
يک حوله کوچک را لوله کنید و زير مچ پا دقيقاً در قسمت بالاي قوزک بگذاريد، به طوريکه مچ پا با روي تشک تماس نداشته باشد. سعي كنيد زانوي خود را کاملاً صاف كنيد و همزمان دست خود را به پشت زانو برسانيد و روي تشک بگذاريد. زانو را به مدت 5 تا 10 ثانيه به حالت کاملاً صاف .كشيده نگه داريد.
خم کردن زانو با تكيه بر تشک
در حاليکه پاي خود را روي تشک تکيه داده و به سمت عقب ميکشيد، زانو را تا جايي که ميتوانيد خم كنيد و پاشنه را به باسن نزديك كنيد. زانو را به بيشترين حدي که ميتوانيد خم كنيد و در همين حالت خميده به مدت 5 تا 10 ثانيه نگه داريد و سپس صاف كنيد.
خم و راست کردن زانو در حالت نشسته به کمک پاي سالم
روي لب تخت يا روي يک صندلي بنشينيد به طوري که اتكاي پاها روي پشت کشاله ران باشد. پاي آسيبديده را روي پاي سالم بيندازيد و پاي سالم را در پشت قوزک پاي جراحي شده قرار دهيد تا از آن حمايت کند. حالا به آرامي زانوي خود را تا جايي که ميتوانيد خم كنيد. زانو را در اين حالت به مدت 5 تا 10 ثانيه نگه داريد و سپس به آرامي به حالت اول برگردد.
خم و راست کردن زانو در حالت نشسته بدون کمک پاي سالم
روي لب تخت يا روي يک صندلي بنشينيد به طوري که اتكاي پاها روي پشت کشاله ران باشد. زانوي خود را تا جايي که ميتوانيد خم كنيد تا کف پاي شما به روي زمين برسد.
در حالي كه پاي خود را به آرامي روي زمين گذاشتهايد، به آرامي بالاتنه را روي صندلي به طرف جلو بکشید تا زانوي شما باز هم بیشتر خم شود. اين حالت را به مدت 5 تا 10 ثانيه نگه داريد. سپس زانو را کاملاً صاف كنيد و به حالت اول بازگردد.
هفته چهارم: ورزشهاي سبک براي بعد از جراحي زانو
قدم زدن
راه رفتن به طرز صحيح، بهترين راه براي کمک به بهبودي زانوي شماست. در ابتدا شما فقط به کمک عصا يا واکر ميتوانيد راه برويد. پزشک يا درمانگر شما به شما ميگويد که چه مقدار از وزن خود را روی پاهایتان بيندازيد.
بالا رفتن و پايين آمدن از پلهها
بالا رفتن و پایین آمدن از پلهها نیازمند قدرت و انعطافپذیری در عضلات پا و مفصل زانو میباشد. در ابتدا شما برای بالا رفتن از پله حتماً باید از نردهها برای حفظ تعادل خود کمک بگیرید، ضمن آنکه پلهها را یکی یکی و با درنگ بالا میروید. برای بالا رفتن از پلهها همیشه پای سالم خود را اول بالا بگذارید و هنگام پایین رفتن، اول پای جراحی شده را پایین بگذارید.
هفته پنجم به بعد: حرکات و ورزشهای پیشرفته
هنگامی که توانستید که به تنهایی مسافتهای کوتاه را قدم بزنید یا از چند پله بالا بروید، میتوانید شدت حرکات و ورزشهای خود را بیشتر کنید.
دقت کنید که درد ناشی از مشکل زانوی شما که قبل از عمل داشتهاید و نیز درد و ورم ناشی از عمل، همگی باعث ضعیف شدن زانوی شما شده است. بنابراین تقویت و بهبودی کامل زانو ممکن است که تا چند ماه طول بکشد. حرکات و ورزشهای زیر به بهبودی کامل و سریعتر شما کمک میکند:
خم و راست کردن زانو در حالت ایستاده
صاف بایستید و روی عصا یا واکر تکیه کنید و در همین حالت پا را از زمین بلند کنید و زانوی خود را تا جایی که میتوانید خم کنید. این حالت را به مدت 5 تا 10 ثانیه نگه دارید و سپس زانو را صاف کنید. در هنگام صاف کردن زانو، اول پاشنه پا را روی زمین بگذارید. این حرکت را تا جایی که عضلات شما توان دارد، تکرار کنید.
خم و راست کردن زانو با وسایل کمکی
به پشت بخوابید و یک حوله را تا کنید و روی زانوی جراحی شده خود بگذارید. دو سر حوله را با دست بگیرید و به طرف پا، پایین بیاورید. زانو را به آرامی خم کنید و یک فشار ملایم بر روی حوله وارد کنید تا زانو بیشتر خم شود. سپس زانو را در خمیدهترین حالت خود به مدت 5 تا 10 ثانیه نگه دارید و بعد به حالت اول برگردید. این حرکت را تا زمانی که پای شما توان دارد، تکرار کنید.
ورزش زانو با غلبه بر مقاومت در برابر حرکت
شما میتوانید هر کدام از ورزشهایی که در بالا شرح داده شد را در حالتی که چند وزنه سبک در اطراف قوزک پا گذاشتهاید، انجام دهید. این ورزشهای مقاومتی را معمولاً میتوانید از هفته چهارم تا ششم بعد از عمل زانو آغاز کنید. در ابتدا از وزنههای نیم تا یک کیلوگرمی برای این ورزشها استفاده کنید و سپس به تدریج وزن آن را افزایش دهید تا قدرت زانوی شما به طور کامل باز گردد.
سال اول: اقدامات مراقبتی
برای اطلاع از زمان مراجعات بعدی خود در طول سال اول بعد از عمل زانو، با پزشک متخصص طب فیزیکی مشورت کنید. اما معمولاً مراجعات بعدی شما به پزشک برای 3 هفته، 6 هفته، 3 ماه، 6 ماه و یک سال بعد از عمل برنامهریزی میشود و از آن به بعد معمولاً سالی یک بار به پزشک مراجعه میکنید.
برای حفظ سلامتی زانوی جدید خود، توصیههای پزشک را به دقت رعایت کنید. بیش از 90% از مفصلهای زانوی تعویض شده توانستهاند که بعد از گذشت 15 سال از زمان عمل، همچنان کارکرد خوبی داشته باشند.
مراقبت های پس از تعویض مفصل زانو در چند هفته اول
دقت به موارد زیر در چند هفته اول بعد از جراحی مهم بوده و موجب کاهش بروز عوارض احتمالی میشود.
وسایلی که بیشتر مورد نیاز است باید در نزدیک محل نشستن بیمار باشد.
صندلی مورد استفاده باید طوری باشد که محل نشستن آن بالاتر از معمول و کمی سفت باشد. مبل راحتی مناسب نیست.
در محلی از منزل که بیمار بیشتر می نشیند لوازم مورد نیازش مثل تلفن، ریموت کنترل ها، رادیو، دستمال کاغذی، لوازم خواندن و نوشتن و داروها را در کنارش بگذارید.
بیمار بعد از مدتی باید بتواند به راحتی روی صندلی بنشیند و بلند شود.
بیمار به تدریج باید فعالیت های روزانه معمول در منزل را شروع کند.
بیمار طبق یک برنامه منظم باید هر روز مقدار معینی البته با نظر پزشک خود در منزل راه برود
بیمار طبق یک برنامه منظم باید هر روز مقدار معینی البته با نظر پزشک خود در منزل راه برود. باید هر روز زمان و مسافت راه رفتن بیشتر شود و بهتر است در صورت امکان بعد از مدتی هر روز مدتی در خارج از منزل هم راهپیمایی داشته باشد.
بیمار باید حداقل هر یک ساعت یکبار بلند شده و راه برود.
لباسی پوشیده شود که جیب های بزرگ داشته باشد تا فرد بهتر بتواند لوازم مورد احتیاجش را در جیب بگذارد.
چیدمان وسایل داخل خانه را طوری تغییر دهید تا فرد بتواند راحتتر با واکر یا عصای زیر بغل رفت و آمد کند.
در چند هفته بعد از جراحی بیمار باید از واکر یا عصای زیر بغل استفاده کند و تا وقتی حرکت و قدرت عضلات اطراف مفصل ران وی خوب نشده است احتمال زمین خوردن زیاد است و بالا و پایین رفتن از پله ممکن است خطرناک باشد.
بهتر است تا چند ماه استفاده از پله را به تعویق بیندازد. در بالا رفتن از پله اول باید پای سالم را جلو گذاشته و سپس پای عمل شده را در کنار آن قرار دهد و سپس عصای زیر بغل را جلو بیاورد. در پایین رفتن از پله اول باید عصای زیر بغل را در روی پله پایینی گذاشته و سپس پای عمل شده را روی پله پایینی گذاشته و سپس پای سالم را پایین بیاورد.
انجام نرمش های آموزش داده شده
بیمار باید نرمش هایی را که فیزیوتراپ به وی آموزش داده است طبق یک برنامه منظم به صورت روزانه انجام دهد. هدف از انجام این نرمش ها افزایش دامنه حرکت و نرم شدن حرکت مفصل و افزایش قدرت عضلات اطراف مفصل است.
این نرمش ها حداقل تا دو ماه بعد از جراحی ادامه میابد. سعی کنید تا آنجا که امکان دارد زانوی خود را خم و راست کنید. اگر وسیله دوچرخه ثابت در اختیار دارید استفاده از آن برای شما مفید است.
اگر زانوی چپ شما عمل شده است و اتومبیل دنده اتوماتیک در اختیار دارید می توانید یک هفته بعد از جراحی رانندگی کنید البته به شرطی که داروهایی که روی هوشیاری تاثیر دارند مصرف نکرده باشید. اگر زانوی راست را عمل کرده اید رانندگی به ۸-۶ هفته بعد از عمل موکول میشود.
به هر طرفی که مایل هستید می توانید بخوابید.
در صورت لزوم میتوان جهت انجام موارد ذکر شده از کمک یک فیزیوتراپ استفاده کرد.
بسته به اینکه کار قبلی فرد با چه اندازه از فعالیت بدنی همراه بوده است بین یک و نیم تا دو طول میکشد تا وی بتواند به سر کارش برگردد.
تا آنجا که میتوانید راه بروید ولی راه رفتن جایگزین نرمش هایی که باید انجام دهید نیست.
بعد از تعویض مفصل زانو در دراز مدت باید به چه نکاتی توجه داشت
برای بدست آوردن نتیجه خوب از عمل جراحی تعویض مفصل یا آرتروپلاستی زانو باید بعد از جراحی نکات متعددی را رعایت کرد. بدون رعایت این نکات دیر یا زود مفصل مصنوعی دچار مشکل میشود.
این فکر که پزشک جراح ارتوپد موقع عمل جراحی تمام کارها را انجام داده و عمل با موفقیت تمام شده درست نیست. بسیاری کارها و مراقبت ها هستند که باید بعد از جراحی انجام شوند.
بعد از جراحی تعویض مفصل زانو باید از انجام ورزش های شدید بدنی اجتناب کرد. خم کردن شدید مفصل زانو ممکن است موجب آسیب دیدن آن شود پس باید از این کار اجتناب کرد. بطور مثال استفاده از توالت های سنتی بعد از جراحی درست نیست.
مفصل طبیعی بدن همه انسانها با کهولت دچار ساییدگی و تخریب می شود
مفصل طبیعی بدن همه انسانها با کهولت دچار ساییدگی و تخریب می شود. این جزئی از روند طبیعی پیری است. پس مفاصل بدن و از جمله مفصل زانو عمر محدودی دارد. نمیتوان از مفصل مصنوعی انتظار عمری ابدی داشت.
با تکنولوژی فعلی عمر و زمان کارکرد مفصل مصنوعی زانو از مفصل طبیعی کمتر است و مانند مفاصل طبیعی، این مفصل هم بعد از مدتی دچار ساییدگی و تخریب می شود. فعالیت های بدنی شدید و اعمال فشار زیاد بر این مفاصل طول عمر آنها را کاهش میدهد.
معمولا بعد از جراحی، بیمار میتواند با واکر یا عصای زیر بغل راه برود ولی تا چند هفته برای انجام کارهای روزمره به کمک نیاز دارد که باید در برنامه ریزی قبل از جراحی به این نکته توجه داشت.
بیمار باید تغییراتی را در وضعیت محل زندگی ایجاد کرده و باید اقداماتی را در منزل انجام دهد تا از زمین خوردن خود جلوگیری کند. زمین خوردن می تواند موجب شکسته شدن استخوان های اطراف مفصل مصنوعی شده و در این وضعیت درمان شکستگی بسیار مشکل تر و پر عارضه تر از شکستگی در فردی است که مفصل مصنوعی ندارد.
رعایت موارد زیر بعد از تعویض مفصل زانو ضروری است
باید در حمام دستگیره هایی روی دیوار نصب شود تا در هنگام تغییر وضعیت از آنها استفاده کرده و از لیز خوردن جلوگیری شود.
دو طرف پله ها باید دستگیره داشته باشد تا بیمار در حین بالا و پایین رفتن از پله از آنها استفاده کند.
صندلی حمام باید پایدار باشد و لیز نخورد.
تمام فرش های لغزنده و سیم های برق رها شده در کف منزل باید جمع آوری شوند تا احتمال زمین خوردن بیمار کاهش یابد.
یک صندلی مناسب برای بیمار یک صندلی محکم است که محل نشیمن آن زیاد نرم باشد و در موقع نشستن روی آن در حالی که کف پاها روی زمین قرار می گیرد باید زانو ها بالاتر از مفصل ران قرار بگیرند. صندلی باید دو دسته داشته باشد و پشتی آن محکم باشد.
بیمار باید همیشه یک بالش کمری سفت داشته باشد تا روی صندلی ماشین یا مبل یا صندلی بگذارد طوری که زانوهای وی پایین تر از سطح مفصل هیپ قرار بگیرد.
صندلی
صندلی که پشت میز غذاخوری قرار گرفته است باید پایه بلندتر از معمول داشته باشد.
باید برای همیشه از توالت پایه دار (فرنگی) استفاده کرد. ارتفاع محل نشستن این توالت باید کمی بالاتر از معمول باشد.
برای پوشیدن و درآوردن جوراب و کفش باید از پاشنه کش بلند استفاده شود تا مفصل زیاد خم نشود.
درد معیار درستی نیست تا بر اساس آن متوجه شوید آیا حرکتی را میتوانید انجام دهید یا خیر
تا وقتی مفصل مصنوعی در بدن وجود دارد هر وقت کار دندانپزشکی برای بیمار انجام میشود باید به دندانپزشک خود اطلاع دهد تا برای مدتی برای وی داروی آنتی بیوتیک تجویز کند چون میکروب ها میتوانند در موقع دستکاری محوطه دهان و دندان در موقع اعمال دندانپزشکی از راه خون به محل مفصل مصنوعی رفته و در آن محل ایجاد عفونت کنند.
بیمار ممکن است قدری بی حسی یا گزگز اطراف محل شکاف جراحی خود احساس کند که طبیعی است.
ممکن است در فرودگاه ها در حین عبور از دروازه های امنیتی کشف فلز آلارم اخطار به صدا درآید. باید این نکته را به ماموران امنیتی اطلاع داد و بهتر است از قبل گواهی از پزشک ارتوپد معالج دریافت شود که در بدن فرد مفصل مصنوعی حاوی فلز در ناحیه زانو وجود دارد.
باید همیشه سعی کرد تمرینات سبک بدنی را تا آخر عمر ادامه داد
باید همیشه سعی کرد تمرینات سبک بدنی را تا آخر عمر ادامه داد تا حرکات مفصل و قدرت عضلات حفظ شود. بیمار بعد از شش تا هشت هفته میتواند شنا کند که فعالیت ورزشی سودمندی است. دوچرخه سواری روی زمین بدون شیب هم ورزش مناسبی است ولی ورزش هایی را که در آنها به مفصل ضربه وارد می شود مثل تنیس، بدمینتون، فوتبال و پرش مناسب نیستند.
بیمار نباید اشیاء سنگین را حمل کند. بهتر است خریدهای روزانه خود را با چرخ دستی کوچکی به منزل ببرد.
هر چند وقت یکبار تا آخر عمر باید به پزشک معالج ارتوپد مراجعه کرد تا از صحت کارکرد مفصل مصنوعی مطمئن شد. بعضی از مشکلات ممکن است برای مفصل مصنوعی بوجود بیاید که در ابتدا ممکن است علامتی نداشته باشد و فرد متوجه آن نشود و اگر بیمار در همین مراحل اولیه درمان نشود و تنها هنگامی به پزشک مراجعه کند که ناراحتی برایش ایجاد شده باشد، ممکن است وقت را برای درمان مناسب و موثر از دست داده و برای درمان دیر شده باشد. ممانعت از این وضعیت با معاینه و عکسبرداری مرتب و با فواصل سالانه مشخص زیر نظر پزشک جراح ارتوپد است.
جورابهای فشاری (جوراب واریس)
به مدت دو هفته پس از انجام عمل جراحی زخمهای شما بخیه خواهند داشت. در بیمارستان چگونگی مراقبت از زخمها به شما آموزش داده شده و پزشک شما پانسمان آنها را به صورت مرتب تعویض خواهد کرد تا زمانی که بخیهها خارج شوند. زمانی که پس از عمل جراحی بیدار میشوید جوراب فشاری به پا خواهید داشت.
این جورابها برای کمک به گردش خون استفاده میشوند چراکه پس از جراحی شما به مقدار قبل فعالیت نخواهید داشت. این جورابها تورم را در مقدار کمی نگه داشته و از تشکیل لختههای خونی نیز جلوگیری میکنند. اکثر پزشکان از شما میخواهند تا پس از انجام جراحی به مدت 6 هفته از این جورابها استفاده کنید.
کنترل درد
حتماً داروهای مسکنی که برای شما تجویز میشوند را به صورت منظم مصرف کنید. بسیاری از افراد حس ناخوشایندی نسبت به وابسته شدن به داروها دارند ولی مصرف مسکن در طول چند هفتهی اول پس از جراحی برای بازیابی حرکت در مفصل زانو اهمیت زیادی خواهد داشت. در صورتی که پس از انجام عمل جراحی درد بکشید و نتوانید زانوی خود را حرکت دهید، این مشکل ممکن است منجر به عوارض دیگر و پایین آمدن سطح موفقیت عمل جراحی شود.
یخ
بلافاصله پس از انجام عمل جراحی مفصل زانوی شما بسیار بزرگ و متورم به نظر خواهد رسید. این مشکل طبیعی بوده و باید انتظار آن را داشت. شما میتوانید برای رفع این تورم (و درد) اقداماتی را انجام دهید که میتوان به استفادهی منظم از کمپرس یخ اشاره کرد.
بهترین راهکار، استفاده از وسیلهای است که بتوان آن را به شکل اندامها درآورد مثل یک کیسهی نخود یا کمپرسهای ژلهای. کیسهی یخ را در یک پارچهی مرطوب بپیچید تا از تماس مستقیم آن با پوست جلوگیری شود و به مدت 20 دقیقه از کمپرس بر روی محل مورد نظر استفاده کنید. در طول این مدت پوست خود را بهطور منظم بررسی کنید و در صورت بیحس شدن پوست، استفاده از کمپرس یخ را متوقف کنید تا از بروز سوختگی با یخ جلوگیری شود.
میتوانید هر 1 تا 2 ساعت یک بار از کمپرس یخ استفاده کنید و به پوست خود اجازه دهید تا در این مدت به دمای عادی خود بازگردد.
وسایل کمکی برای راه رفتن
احتمالاً لازم خواهد بود تا در مراحل اولیه از وسایل کمکی برای راه رفتن (عصا یا واکر) استفاده کنید. سعی نکنید این وسایل را زود کنار بگذارید. بهتر است که با کمک یک عصا بهطور عادی راه بروید تا اینکه بدون استفاده از آن و با لنگیدن راه بروید.
اولتراسوند
اولتراسوند میتواند اثرات گرمایی و غیر گرمایی داشته باشد که بسته به شرایط بیمار مورد استفاده قرار میگیرند. روشهای درمانی اولتراسوند بهطور قابل توجهی علائم مربوط به عارضههای مفاصل را تسکین میبخشند و باعث رفع تورم مفصل، افزایش تحرک پذیری و کاهش التهاب در بیماران آرتروزی میگردند.
به علاوه، اولتراسوند بهطور شایعی برای درمان افرادی که عمل جراحی تعویض زانو انجام دادهاند مورد استفاده قرار میگیرد البته باید مراقب ایمپلنتهای سرامیکی، پلاستیکی و فلزی بود چراکه حرارت بیش از حد میتواند باعث آسیب به این سخت افزارها شود.
تا اینجا با مبحث اولتراسوند آشنا شدید و پیشنهاد می کنیم تا انتهای پست فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو با ما همراه باشید.
لیزر درمانی
همچنین، لیزر درمانی تاثیر مثبتی در تسریع بهبودی بافت تاندونها نشان داده است که میتواند برای بهبودی پس از عمل جراحی تعویض مفصل زانو مفید باشد چرا که تاندونیت های پاتلا (کشکک زانو) و ایلیوپسواس (فلکسور ران) در قبل و بعد از عمل تعویض زانو شیوع بالایی دارند.
فوتونهای ساتع شده از لیزر، ترمیم بافتها را تحریک کرده و به رشد سلولها کمک میکنند. این فوتونها همچنین میتوانند پارگیهای میکروسکوپی در تاندونها را نیز ترمیم کنند.
بهبودی گردش خون و افزایش اکسیژن رسانی به بافتها که در اثر این روش درمانی اتفاق می افتد نه تنها التهاب را کاهش میدهند بلکه باعث تقویت استحکام تاندون نیز میشوند. روزانه مدارک بیشتری مبنی بر موثر بودن این روش درمانی برای استفاده در عارضههای مختلف از جمله جراحی تعویض مفصل به دست میآیند.
تا اینجا با مبحث لیزر درمانی آشنا شدید و پیشنهاد می کنیم تا انتهای پست فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو با ما همراه باشید.
درمان دستی
درمان دستی یکی از موثرترین روشهای درمانی پس از جراحی تعویض مفصل زانو میباشد که برای افزایش تحرک پذیری و عملکرد زانو کاربرد دارد. انواع مختلف درمانهای دستی عبارتاند از:
تحرک بخشی به مفصل:
تحرک بخشی به کشکک زانو در همهی جهتها، خم کردن زانو، راست کردن زانو، راست کردن ران و چرخاندن مچ پا به طرف بالا.
تحرک بخشی بافتهای نرم:
این روش را بر روی بافتهای سفت شده به کار ببرید تا گرفتگیهای ناشی از التهاب و تورم را از بین ببرد.
برجستهسازی با استفاده از ابزارآلات (ASTYM و گراستون):
این روش میتواند تأثیر بسزایی داشته باشد به خصوص برای افرادی که قبلاً به آرتروفیبروز و محدودیتهای مفصلی مبتلا بودهاند.
تمرکز بر روی یک زخم متحرک و بزرگ.
درمان دستی در کلینیک امید توسط درمانگران مجرب و دوره دیده از اروپا با مدرک رسمی انجام میشود.
تحریک الکتریکی اعصاب از طریق پوست (TENS)
یکی از مزایای اصلی استفاده از روش تحریک الکتریکی اعصاب از طریق پوست (TENS)، قابل حمل بودن دستگاه آن و توانایی استفاده از آن به هنگام حرکت، در منزل و در کلینیک میباشد.
در برخی از افراد، کاهش درد پس از استفاده از این روش به مدت چند ساعت باقی مانده و تحریک الکتریکی اعصاب از طریق پوست (TENS) توانسته بهعنوان مکملی برای تسکین درد موثر واقع شود و کاهش داروهای مسکن خوراکی را کاهش دهد.
پس از انجام عمل جراحی موقعیت خواب فرد چگونه خواهد بود؟
بسیاری از افراد میخواهند بدانند که پس از انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو به چه شکلی باید بخوابند. در ابتدا شما بیشتر مواقع را به پشت خوابیده و ممکن است با قرار دادن یک بالش در زیر پاهای خود احساس راحتی بیشتری بکنید.
در صورتی که میخواهید از بالش برای بالا بردن پاهای خود استفاده کنید، بالش را در زیر زانوی خود قرار دهید تا مقداری آن را خم نگه دارد. شما باید در طول روز تا حد امکان استراحت کنید و در حالی که زانوی خود را صاف نگه داشتهاید بخوابید و یا صرفاً در مکانی بنشینید.
به زودی پس از انجام عمل جراحی خواهید توانست به پهلو بخوابید. قرار دادن یک بالش در بین دو پا میتواند مفید باشد چرا که تماس سطح داخلی دو زانو به هنگام خوابیدن ممکن است برای شما موجب ناراحتی شود. پزشک و فیزیوتراپیست به شما کمک میکنند تا زمان مناسب برای خوابیدن به پهلو را مشخص کنید.
تا اینجا با مبحث پس از انجام عمل جراحی موقعیت خواب فرد چگونه خواهد بود آشنا شدید و پیشنهاد می کنیم تا انتهای پست فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو با ما همراه باشید.
ورزش پس از تعویض مفصل زانو
پس از تعویض مفصل زانو ممکن است عدم فعالیت و بی تحرکی برای شما خوشایند باشد که قابل درک است. البته به احتمال زیاد، فشار و کشیدگی زیاد زانو به دلیل استفادهی بیش از حد و آسیبهای فیزیکی (احتمالاً به دلیل نوعی ورزش) دلیل انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانوی شماست. با این حال، متخصصین عقیده دارند که ورزش کردن بخش اصلی برنامهی بهبودی پس از انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانوست.
بیمارانی که عمل تعویض مفصل زانو را انجام دادهاند باید از محدودیتهای شخصی خود اطلاع داشته باشند. اگر عمل تعویض زانو را انجام دادهاید و انجام تمرین خاصی منجر به احساس درد یا تورم میشود، انجام آن را محدود یا متوقف کنید.
به علت وضعیت متفاوت و شدت درد هر بیمار پس از عمل تعویض مفصل زانو،حرکات ورزشی باید تحت نظر پزشک انجام شود.انواع ورزشهای رایج و مفید برای بیماران پس از عمل زانو شامل حرکات ورزشی و موارد زیر میباشد:
دوچرخه ثابت و اسکی واره
این تمرینات قلبی عروقی به تقویت عضلات چهار سر ران کمک کرده و به همین دلیل فواید متعددی دارند. این تمرینات پس از انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو اهمیت زیادی دارند چرا که عضلات چهار سر در حرکت و ثبات مفصل زانو تأثیر زیادی دارند. ای تمرینات به اندامهای شما ضربه وارد نمیکنند در نتیجه انجام آنها نسبت به تمریناتی مثل دویدن که ضربات زیادی به پاها وارد میکنند بی خطر خواهد بود.
تا اینجا با مبحث دوچرخه ثابت و اسکی واره آشنا شدید و پیشنهاد می کنیم تا انتهای پست فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو با ما همراه باشید.
فشار دادن زانو به طرف پایین
برای تقویت بیشتر عضلات چهار سر ران این حرکت را امتحان کنید:
به پشت خوابیده و یک حوله را لوله کرده و در زیر مچ پاهای خود قرار دهید. زانوهای خود را با منقبض کردن عضلات جلوی ران (چهار سر) به طرف پایین فشار دهید. این حالت را به مدت 5 ثانیه نگه داشته و آن را 20 مرتبه تکرار کنید. این تمرین به شما کمک میکند تا عضلات چهار سر ران خود را تقویت کنید و همچنین دامنهی حرکتی زانوی شما را افزایش میدهد.
پای صدفی
تقویت عضلات باسن و ران پس از انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو اهمیت زیادی دارد و معمولاً دست کم گرفته میشود. تقویت عضلات باسن و عضلات سرینی برای ثبات مفصل زانو اهمیت بسیار زیادی دارد.
برای انجام این حرکت به پهلو بخوابید و زانوهای خود را خم کنید. سپس در حالی که کف پاها را در تماس با یکدیگر قرار گرفتهاید، زانوی پای رویی خود را به طرف بالا حرکت دهید. این تمرین را در 3 مرتبهی 12 تایی برای هر زانو انجام دهید.
سر دادن پاشنه
پس از انجام عمل تعویض زانو، احتمال زیادی وجود دارد که زانوی شما بهطور منظم دچار گرفتگی شود. خم کردن زانوی آسیب دیده میتواند برای شما دردناک باشد ولی انجام این کار در برخی از مواقع لازم است تا از تشکیل بافت اسکار جلوگیری شود.
زانوی تعویض شده ممکن است دامنهی حرکتی کامل یک زانوی طبیعی را نداشته باشد و این تمرین میتواند به افزایش این دامنهی حرکتی کمک کند.
به پشت بخوابید و پای سالم خود را دراز کنید و زانوی تعویض شده را خم کرده و کف پا را بر روی زمین قرار دهید. سپس سعی کنید پاشنهی پا را به سمت باسن خود بکشید. زمانی که احساس درد کردید حرکت را متوقف کنید
ولی همین موقعیت خود را به مدت 1 تا 2 ثانیه حفظ کرده و سپس به حالت قبلی بازگردید. این تمرین را در 3 نوبت 10 تایی تکرار کرده و سپس استراحت کنید. (شما میتوانید برای تسکین درد از تمرینی به نام راه رفتن پنگوئنی نیز استفاده کنید).
شنا کردن
پزشکان در برخی از مواقع بیماران خود را در استخر درمان میکنند. ورزش کردن در استخر منجر به کاهش فشار وارد شده بر روی مفصل شده و شناور بودن در محیط به شما این اجازه را میدهد تا آسانتر حرکت کرده و تمرین کنید.
شما در حال خواندن پست فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو هستید.
پس از جراحی زانو و بهبودی آن چه انتظاراتی باید داشت؟
خم کردن زانو – شما باید بتوانید پس از ترک بیمارستان و با داشتن برنامهی توانبخشی مناسب، زانوی خود را تقریباً تا زاویهی 90 درجه خم کنید. اکثر افراد در طول 3 ماه میتوانند زانوی خود را تا 125 درجه خم کنند.
رانندگی کردن – پزشک شما بهترین راهنما برای تعیین زمان مناسب برای رانندگی کردن است البته اکثر افراد پس از گذشت 6 هفته میتوانند دوباره رانندگی کنند.
بازگشت به محل کار و فعالیتهای روزانه – با گذشت 6 هفته از زمان انجام عمل جراحی افراد معمولاً میتوانند این کارها را انجام دهند (البته این مورد به شغل شما نیز بستگی خواهد داشت).
ورزشهای سبک – شما باید پس از گذشت 12 هفته از زمان انجام عمل جراحی، بتوانید به ورزشهای سبک مثل شنا و دوچرخهسواری ادامه دهید.
از اینکه تا انتهای پست فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو با ما همراه بودید متشکریم و امیدواریم از خواندن مقاله فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو بهره لازم را برده باشید.